Trong 12 con giáp theo phương đông học bao gồm: Tý, Sửu, Dần, Mão, Thìn, Tỵ, Ngọ, Mùi, Thân, Dậu, Tuất, Hợi và được chia thành 4 nhóm, mỗi nhóm có 3 con giáp sở hữu những nét tính cách tương đồng, liên quan và hòa hợp với nhau được gọi là tam hợp.
Để ý rằng khi nói đến Địa Chi thì không đề cập đến quan hệ tương sinh (thí dụ như không nói Tí sinh Mão, hay Thìn sinh Dậu..) mà chỉ luận đến quan hệ KHẮC, XUNG, HÌNH, HẠI của các chi lẫn nhau mà thôi.
Địa chi tam hợp gồm những bộ ba nào?
Các tuổi tam hợp theo phương đông học sẽ được phân chia dựa trên quy luật ngũ hành âm dương, 12 con giáp (hay 12 địa chi) sẽ được chia làm 4 nhóm tuổi tam hợp. Khoảng cách tuổi giữa các con giáp trong một bộ tam hợp sẽ là 4 năm. Các con giáp trong một bộ tam hợp bao gồm:
- Bộ tam hợp Hỏa cục: các tuổi Ngọ – Tuất – Dần. Trong đó,
- Chi Ngọ thuộc hành Hỏa,
- Chi Tuất thuộc hành Thổ,
- Chi Dần thuộc hành Mộc.
- Bộ tam hợp Mộc cục: các tuổi Mão – Mùi – Hợi. Trong đó,
- chi Mão thuộc hành Mộc,
- chi Mùi thuộc hành Thổ
- chi Hợi thuộc hành Thủy.
- Bộ tam hợp Thủy cục: các tuổi Tý – Thìn – Thân. Trong đó,,
- chi Tý thuộc hành Thủy,
- chi Thìn thuộc hành Thổ
- chi Thân thuộc hành Kim.
- Bộ tam hợp Kim cục: các tuổi Dậu – Sửu – Tỵ. Trong đó,
- chi Dậu thuộc hành Kim.
- chi Sửu thuộc hành Thổ.
- chi Tỵ thuộc hành Hỏa.
Tam hợp là một dạng “minh hợp” – tức là sự hòa hợp tuyệt vời, được thể hiện rất rõ ràng, tốt đẹp trong một mối quan hệ. Những con giáp thuộc tam hợp thường dễ dàng chung sống hòa hợp với nhau do có tính cách tương đồng. Đặc biệt, mối quan hệ giữa những cá nhân có tuổi tam hợp thường dễ dàng phát triển thành đồng nghiệp, bạn bè, vợ chồng,…
Những con giáp thuộc tam hợp khi có mối quan hệ đối tác làm ăn, vợ chồng… thường suôn sẻ hơn, có chung lý tưởng, chí hướng, hay giúp đỡ nhau để dễ dàng đạt đến thành công hơn.
Ý nghĩa của các bộ ba tam hợp
Theo quan niệm của phương đông học, những người thuộc các tuổi tam hợp có mối quan hệ thân thiết sẽ gặp nhiều thuận lợi, dễ dàng cùng nhau mở ra một cơ hội phát triển tốt đẹp.
Tam hợp cục giống như mối quan hệ giữa người với người, cùng nhau kết thành một nhóm vì mục đích chung. Trong đó mỗi nhóm sẽ có 1 thủ lĩnh và 2 trợ thần. Nếu đem tam hợp cục ví như một đội quân thì:
- Địa chi trường sinh là người tiên phong, khởi nguồn, dẫn dắt
- Địa chi đế vượng là thống soái
- Địa chi nhập mộ là doanh trại, là người hậu thuẫn
Nhóm tam hợp hành thuỷ – Thân Tý Thìn – Nhóm kiên trì
Thân – Tý – Thìn là ba con giáp thuộc nhóm kiên trì. Nhóm người này có sự đấu tranh, tinh thần trách nhiệm và tính kiên trì cao. Một khi họ đã quyết tâm làm gì sẽ đạt bằng được mục tiêu đặt ra. Người ở nhóm này thường làm việc, hành động nhiều hơn thay vì kể lể. Ngoài ra, họ còn rất tốt bụng, luôn sẵn sàng giúp đỡ những người xung quanh.
Người tuổi Tý vốn thông minh, nhanh nhẹn, tuy nhiên đôi khi không đủ tự tin để đối mặt với khó khăn. Vì vậy, người tuổi Tý luôn cần sự quả quyết, dũng cảm của người tuổi Thìn, ngược lại, người tuổi Thìn đôi khi lại thiếu tính sáng tạo, cần đến sự tinh tế của người tuổi Tý và Thân. Người tuổi Thân cũng cần được tiếp thêm sức mạnh bởi sự năng động, nhiệt tình của người tuổi Thìn và sự sáng suốt của người tuổi Tý. Nhìn chung, khi 3 con giáp này hợp sức lại sẽ cho ra một tổng thể hoàn hảo.
Nhóm tam hợp hành kim – Tỵ Dậu Sửu – Nhóm trí thức
Tỵ – Dậu – Sửu là ba con giáp thuộc nhóm trí thức. Nhóm người này nổi bật với sự suy tư, tưởng tượng về những điều xa xôi phía trước, tính cách họ mạnh mẽ, quyết đoán, khi đã đặt ra mục tiêu, họ sẽ phấn đấu tới cùng bằng mọi giá.
Nếu người tuổi Sửu trung thực, thật thà, sống có trách nhiệm, song lại thiếu sự nhanh nhẹn của người tuổi Tỵ và Dậu. Ngược lại người tuổi Dậu tính tình bộc trực, khó kiềm chế cảm xúc cá nhân, luôn cần đến sự nhẹ nhàng của người tuổi Sửu và Tỵ.
Nhóm tam hợp hành hoả – Dần Ngọ Tuất – Nhóm độc lập
Dần – Ngọ – Tuất là ba con giáp thuộc nhóm độc lập. Nhóm người này có chung niềm đam mê tự do, thích trải nghiệm, khám phá mọi thứ xung quanh.
Người tuổi Ngọ giàu tình cảm, nhiều ý tưởng sáng tạo, đi cùng với sự quyết đoán, mạnh mẽ của người tuổi Dần và sự tỉnh táo, sáng suốt của người tuổi Tuất sẽ vô cùng hoàn hảo. Thêm vào đó, tính nóng nảy của người tuổi Dần sẽ được làm dịu đi khi kết hợp được với sự nhẹ nhàng của người tuổi Tuất.
Nhóm tam hợp hành mộc: Hợi Mão Mùi – Nhóm ngoại giao
Đây là nhóm tam hợp của Hợi – Mão – Mùi – những con giáp rất giỏi giao tiếp, ứng xử. Họ luôn là những người sẵn sàng lắng nghe, thông cảm, giúp đỡ những người xung quanh khi gặp khó khăn.
Người tuổi Hợi rất cần cù, chăm chỉ kết hợp với sự tinh tế, nhanh nhẹn của người tuổi Mão và tuổi Mùi sẽ là một tổ hợp lý tưởng. Người tuổi Mùi và tuổi Mão tuy lanh lợi song lại thiếu đức tính cần cù, chịu thương chịu khó của người tuổi Hợi.
Lý giải tam hợp cục hoá ngũ hành
Theo bảng Sinh Vượng Tử Tuyệt của ngũ hành, thí dụ như:
- Tháng Dần là nơi sinh ra Hoả khí. Tháng Ngọ là lúc Hoả vượng nhất. Tháng Tuất là lúc hoả tử vong. Như vậy, Hoả sinh ra ở Dần (trường sinh ở Dần), đế vượng ở Ngọ, nhập mộ tại Tuất cho nên Dần Ngọ Tuất hợp lại thành Hoả Cục
- Mộc trường sinh tại Hợi, đế vượng tại Mão và nhập mộ tại Mùi ta có tam hợp Hợi Mão Mùi hành mộc.
- Tương tự, Kim trường sinh ở Tỵ, đế vượng tại Dậu và nhập mộ tại Sửu, ta có tam hợp Tỵ Dậu Sửu hợp lại thành Kim Cục
- Cuối cùng, Hành Thủy trường sinh ở Thân (kim sinh thủy), vượng ở Tí (thủy đồng hành) và mộ ở Thìn (thổ cuối mùa Xuân), cho nên Thân-Tí-Thìn hợp lại thành Cục Thủy.
Địa chi bán tam hợp gồm những bộ ba nào?
Dựa trên quy luật Sinh – Vượng – Mộ của các địa chi và tam hợp cục, ta có được các các cặp kết hợp gọi là bán tam hợp. Với lực lượng của cặp:
| Sinh – Vượng (Bán tam hợp) | Vượng – Mộ (Bán tam hợp) | Sinh – Mộ (Củng hợp) |
| Dần – Ngọ | Ngọ – Tuất | Dần – Tuất |
| Hợi – Mão | Mão – Mùi | Hợi – Mùi |
| Tị – Dậu | Dậu – Sửu | Tị – Sửu |
| Thân – Tý | Tý – Thìn | Thân – Thìn |
Lực lượng của địa chi tam hợp và bán tam hợp
Như vậy, lực lượng của tam hợp cục sẽ lớn hơn lực lượng của lục hợp nhưng liên kết của tam hợp sẽ yếu hơn của lục hợp. Vì tam hợp cục giống như một nhóm người hợp lại, có thể bỏ nhau vì lợi ích riêng, còn liên kết của lục hợp là liên kết giữa 2 người (ví như một đôi nam nữ yêu nhau) có thể làm tất cả vì nhau.
Xét về lực lượng ta có lực lượng giữa các cặp như sau:
Tam hợp cục> Sinh vượng > Vượng mộ> Sinh mộ (Lực lượng của cặp Sinh – mộ là rất yếu)
Tam hợp hoá, bán tam hợp hoá trong bát tự tứ trụ
Bán hợp và bán tam hợp trong bát tự tứ trụ được chia làm 2 loại: Hợp hoá và hợp mà không hoá
Điều kiện để tam hợp và bán tam hợp hoá thành:
- Đối với tam hợp cần có đủ 3 địa chi
- Đối với bán tam hợp thì 2 địa chi phải đứng cạnh nhau
- Thiên can chứa ngũ hành hoá hoặc 2 can hợp nhau thành ngũ hành hoá. (Nhật Chủ không tham gia vào quá trình này, trừ trường hợp hoá khí cách)
- Lực lượng của ngũ hành hoá trong mệnh cục đủ mạnh để hoá
Khi nào tam hợp, bán tam hợp, hợp mà không hoá
- Tam hợp không có đủ 3 địa chi
- Bán tam hợp thì 2 địa chi không đứng cạnh nhau
- Địa chi đế vượng trong cặp bán tam hợp bị xung khác
- Thiên can không chứa can dẫn (ngũ hành hoá) hoặc 2 can hợp nhau không thành ngũ hành hoá
- Lực lượng của ngũ hành hoá không đủ mạnh để hoá, do lực lượng sinh khắc tiết hao quá mạnh.
